Institute of Archaeology and Ethnography NAS RA - Զեկուցումներ

Բանախոսություն․ «Երուսաղեմի հայերեն վիմագիր ժառանգությունը»

Արուսյակ Ղազարյան — Sat, 13 Apr 2024 06:21:38 +0000

Fri, 04/05/2024 - 10:15

Օրեր առաջ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտում «Երուսաղեմի հայերեն վիմագիր ժառանգությունը» խորագրով բանախոսությամբ հանդես եկավ ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության «Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Խաչիկ Հարությունյանը։ Բանախոսությունը կազմակերպվել էր ինստիտուտի «Միջնադարագիտական քննարկումներ»-ի շրջանակում։
Բանախոսը ներկայացրեց Երուսաղեմի հայերեն վիմագիր ժառանգությունը, որը Սուրբ Երկրում հայոց դարավոր ներկայության անհերքելի փաստերից է։ Անդրադարձ եղավ նաև Երուսաղեմի հայ համայնքի անցյալի ու ներկայի մասին։ Իր խոսքում Խ․ Հարությունյանը կարևորեց Սուրբ Երկրի հայկական ժառանգության հանրահռչակման շարունակական լինելը։ Բանախոսությանը ներկա էին ինստիտուտի աշխատակիցներ, հյուրեր։

Presentations

"Պեղումների արդյունքում հայտնաբերված ոսկրերից վերցված ԴՆԹ-ի վերլուծությունը"

Ռոման Հովսեփյան — Thu, 24 Nov 2022 14:08:37 +0000

Thu, 12/01/2022 - 15:00 to 16:00

ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի Հնակենսաբանության և էթնոկենսաբանության գիտահետազոտական խմբի սեմինարների շրջանակում ՀՀ ԳԱԱ Մոլեկուլային կենսաբանության ինստիտուտի գիտաշխատող, Դուբլին համալսարանի Թրինիթի քոլեջի հրավիրված հետազոտող Անահիտ Հովհաննիսյանը կներկայացնի "Պեղումների արդյունքում հայտնաբերված ոսկրերից վերցված ԴՆԹ-ի վերլուծությունը" վերնագրով զեկուցում։ Զեկուցման ընթացքում ներկայացվելու են արխեոգենետիկայի ժամանակակից մեթոդները և դրանց օգտագործման հեռանկարները հնագիտական մի շարք խնդիրներ լուծելու տեսանկյունից։ Սեմինարը հատկապես կհետաքրքրի և օգտակար կլինի հնագիտության և մարդաբանության ոլորտի հետազոտողների և ուսանողների համար։ Սեմինարը online է լինելու․ https://us04web.zoom.us/j/71711832025?pwd=3MHHjn7xADPqo5Ss242GNf6AUlRP3p...

Meeting ID: 717 1183 2025
Passcode: 6BHyMP

Presentations

Армянские источники по истории народов Северного Кавказа V-XIX вв.

Մարիամ Ամիրյան — Mon, 07 Jun 2021 09:52:23 +0000

Tue, 06/08/2021 - 16:00 to 17:00

Проект посвящен вводу в научный оборот армянских источников по истории Северного Кавказа, которые должным образом не представлены в мировой науке, в частности в России. Изучение армянских источников будет способствовать более обширному пониманию истории Северного Кавказа. Цель данного проекта – выявление и систематизация данных армянских источников по истории Северного Кавказа, а также установление их научной ценности и степень достоверности. Объектом исследования являются нарративные источники на армянском языке, сосредоточенные в сокровищнице письменной культуры Кавказа – Матенадаране, институте древних рукописей Армении. Кроме того, будут использованы эпиграфический и нумизматический материал, народные предания,а так же будут даны конкретные характеристики источникам, которые планируются исследовать. Исполнителями проекта являются российские и армянские исследовали, сотрудники научно-исследовательских институтов.

Основные докладчики к. ист. н Рамазан Абдулмажидов, и.о. директора института Истории, археологии и этнографии ДНЦ РАН и научный сотрудник института Археологии и этнографии НАН РА, к. ист. н. Айк Акопян

Presentations

Հայերեն

ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐՆԵՐԸ ՈՐՊԵՍ ՀՅՈՒՍԻՍԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԻ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴՆԵՐԻ V-XIX ԴԱՐԵՐԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ՍԿԶԲՆԱՂԲՅՈՒՐ

Մարիամ Ամիրյան — Mon, 07 Jun 2021 09:46:47 +0000

Tue, 06/08/2021 - 16:00 to 17:00

Նախագիծը նապատեսված է գիտական շրջանառության մեջ մտցնելու Հյուսիսային Կովկասի ժողովուրդների պատմությանն առնչվող հայկական աղբյուրները, որոնք պատշաճ կերպով ներկայացված չեն համաշխարհային գիտության մեջ, այդ թվում ռուսաստանյան գիտական շրջանակներում: Պետք է նշել, որ այդ սկզբնաղբյուրների ուսումնասիրումը կնպաստի Հյուսիսային Կովկասի պատմության էլ ավելի անկանխակալ հետազոտմանը: Այս նախագծի նպատակն է Հյուսիսային Կովկասի պատմությանն առնչվող հայկական աղբյուրներում առկա տվյալների վերհանումը և համակարգումը, դրանց գիտական արժեքի արժևորումը ու հավաստիության աստիճանի քննությունը: Ուսումնասիրության առարկան կհանդիսանան հայերեն լեզվով գրված նարատիվ աղբյուրները, որոնք գլխավորապես կենտրոնացած են Կովկասի գրավոր մշակույթի «գանձարանում»՝ Հայաստանի հանրապետության Հին ձեռագրերի ինստիտուտ-թանգարանում կամ Մատենադարանում: Բացի այդ, կօգտագործվեն վիմագիր ու դրամգիտական աղբյուրները, ժողովրդական պատումները: Կարժևորվեն ու կոնկերտ գնահատականներ կտրվի ուսումնասիրվելիք աղբյուրներին: Ծրագրի կատարողները հանդիսանում են ռուսական և հայկական խմբերը, որոնք գիտահետազոտական ինստիուտների աշխատակիցներ են:

Հիմնական բանախոսներ՝ ՌԴ ԳԱԱ ԴԱԿ Պատմության, հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի տնօրենի պաշտոնակատար, պ.գ.թ. Ռամազան Աբդուլմաժիդով և ՀՀ ԳԱԱ ՀԱԻ գիտաշխատող, պ.գ.թ. Հայկ Հակոբյան

Presentations

English

Հնագիտությունը և ինքնության արդի փոխակերպումները (Ա. Բոբոխյան)

Ռոման Հովսեփյան — Thu, 18 Apr 2019 08:42:47 +0000

Thu, 04/18/2019 - 18:00 to 19:30

Արսեն Բոբոխյան, «Աբիա Յալա. Հնագիտությունը և ինքնության արդի փոխակերպումները՝ անդյան կեչուաների և այմարաների օրինակով»
Զեկույցը նպատակ ունի ներկայացնել Բոլիվիայի մայրաքաղաք Լա Պասում, 2019 թ. մարտին տեղի ունեցած «Հնագույն քաղաքակրթությունների ֆորում»-ը, որին մասնակցում էր նաև Հայաստանի պատվիրակությունը (Վ. Տեր-Ղևոնդյան, Ա. Բոբոխյան): Որպես հարցադրում է ընտրվել անդյան կեչուաների և այմարաների շրջանակում հասունացող ինքնության նոր միտումը: Աբիա Յալա ասելիս՝ նրանք հասկանում են Լատինական Ամերիկան և փորձում զարգացնել այնպիսի ինքնություն, որը մի կողմից հենվում է նախնիների, մյուս կողմից էլ սոցիալիստական գաղափարների վրա: Ընդ որում, հնագիտությունն այստեղ առանցքային դեր է խաղում: Համեմատություններ կարվեն հնագիտության միջոցով ինքնահաստատման այլ մոդելների հետ:

Արսեն Բոբոխյան - Ծնվել է 1975 թ., 1992-1997 թթ. սովորել է ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետում, 1997-1999 թթ.՝ ՀՀ ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի ասպիրանտուրայում, 1999-2006 թթ. Մյունխենի և Թյուբինգենի համալսարանների Առաջավորասիական հնագիտության և Նախապատմության բաժիններում (պ.գ.թ. 2000 թ., Երևան, Dr.Phil. Թյուբինգեն): Գիտական հետաքրքրությունները՝ Հայաստանի և Կովկասի բրոնզի ու երկաթի դարերի հնագիտություն, մշակութային հարաբերություններ, կոթողային արվեստ:

Presentations

"An Island in Spite of Itself: Armenians Making Community in Contemporary Istanbul"

Սմբատ Հակոբյան — Tue, 20 Mar 2018 11:47:18 +0000

Fri, 03/23/2018 - 15:00

Residents of Kinaliada, a predominantly Armenian island off Istanbul, constantly compare their tiny island to those of others within the same archipelago located on the Sea of Marmara. As they find those islands inhabited by local Greeks and Jews more desirable places to live, they find their own island as backward, inferior and less attractive. Their articulations of a “failed island” shed light into contemporary Armenian community making processes in post- Genocide Turkey in various ways. The presentation will aim to unpack how these narratives about the island function in transforming the physical space of the island into a mental space for Armenian community making. It will first locate the island community in relation to the larger Armenian population of Istanbul. And second; the presentation will discuss the impact of Turkish nation-building on articulations of a particular place-specific collective affiliation in the context of the island.

Aykut Ozturk is doing his fellowship at the Department of Diaspora Studies at the Institute of Archaeology and Ethnography within the Turkey-Armenia Fellowship Scheme which in 2017-2019 is implemented by the Hrant Dink Foundation in partnership with Gyumri Youth Initiative Centre with the support of the UK Government's Conflict, Stability and Security Fund.

Presentations

Հայերեն

«Մեկուսացում կղզում․ ժամանակակից Ստամբուլում հայերի համայնք ստեղծելու գործընթացների մասին» զեկուցում

Սմբատ Հակոբյան — Tue, 20 Mar 2018 11:37:17 +0000

Fri, 03/23/2018 - 15:00

Ս/թ․ մարտի 23-ին գիտխորհրդի նիստում Լոնդոնի համալսարանական քոլեջի (University Collage London (UCL)) Սալիմ Այկութ Օզթուրքը հանդես է գալու «Մեկուսացում կղզում․ ժամանակակից Ստամբուլում հայերի համայնք ստեղծելու գործընթացների մասին» զեկուցումով։

Քընալադայի՝ Ստամբուլի առավելապես հայերով բնակեցված կղզու բնակիչներն իրենց կղզին անընդհատ համեմատում են Մարմարա ծովի նույն կղզախմբում առկա մյուս կղզիների հետ։ Ըստ իրենց՝ տեղացի հույներով և հրեաներով բնակեցված այդ կղզիցներն ավելի գրավիչ են, քան իրենցը, ը իրենց կղզին թերզարգած է, ցածրակարգ և ոչ այդքան գրավիչ։ Նրանց «չստացված կղզու» մասին շեշտադրումները տարբեր ձևերով լույս են սփռում ցեղասպանությունից հետո Թուրքիայում ժամանակակից հայ համայնքի կազմավորման վրա։ Զեկուցման նպատակն է բացահայտել՝ ինչպես են կղզու մասին այս պատմություններն ազդում հայկական համայնքի վրա՝ փոխակերպելով կղզու ֆիզիկական տարածքը մտավոր տարածքի։ Այս զեկուցմամբ փորձ է արվում համադրել կղզու համայնքը Ստամբուլի ավելի լայնածավալ հայ բնակչության հետ։ Կքննարկվի կղզու համատեքստում թուրք ազգային կառուցակցման որևէ կոնկրետ վայրում հայերի կոլեկտիվ կապվածության շեշտադրումների վրա։

Զեկուցման լեզուն անգլերեն է, որը կուղեկցվի հայերեն թարգմանությամբ։

Այքութ Օզթյուրքը Փորձի փոխանակման իր նախագիծն իրականացնում է ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի Սփյուռքի հետազոտությունների բաժնում: Հայաստան-Թուրքիա Փորձի փոխանակման նախագիծն իրականացնում է Հրանտ Դինք հիմնադրամը Գյումրու երիտասարդական նախաձեռնությունների կենտրոնի հետ համատեղ՝ Միացյալ Թագավորության կառավարության Հակամարտությունների, կայունության և անվտանգության հիմնադրամի աջակցությամբ:

Presentations

English

Lecture: "The Southern Caucasus: a new frontier of Near Eastern archaeology: Recent research by the Georgian-Italian Shida Kartli archaeological project" by Elena Rova

Ռոման Հովսեփյան — Tue, 24 Oct 2017 07:09:15 +0000

Tue, 10/24/2017 - 18:00 to 19:00

The lecture will present some results of the joint Georgian-Italian archaeological project of Ca' Foscari University of Venice in collaboration with the Georgian National Museum in the Shida Kartli province of Georgia, focusing on their relevance for the integration of the pre-classical cultures of the Southern Caucasus into the general framework of Near Eastern archaeology. In particular, recent excavations at Aradetis Orgora, one of the main sites of the region, yielded a continuous occupational sequence able to highlight the development of local societies from the Early to the Middle and to the Late Bronze Age and, together with data from the neighbouring site of Khashuri Natsargora, contribute to the ongoing debate about the Kura-Araxes culture.

Elena Rova is associate professor of Near Eastern Archaeology at Ca' Foscari University of Venice. Her research interests concentrate on the study of the first urban civilizations of the Near East, with a special focus on the archaeology of Upper Mesopotamia and its connections with the Southern Caucasus during the Late Chalcolithic and the Bronze Age (4th-2rd millennia BC). She has been doing field research in Northern Iraq (Tell Karrana 3) in Syria (Tell Leilan, Tell Beydar) and, since 2009, she is director of the "Georgian-Italian Shida Kartli Archaeological Project" of Ca' Foscari University of Venice in collaboration with the Georgian National Museum of Tbilisi (excavations of Natsargora, Okherakhevi and Aradetis Orgora). Among her main research topics are: the comparative chronology of the first urban civilizations, the interconnections between Mesopotamia and the neighbouring areas, the chronological and geographical distribution of ceramic styles, seals and iconographies (both with traditional methodologies, and with the help of mathematic-statistical analysis methods). She is the author (or co-author) of 6 monographs and of more than 100 articles and reviews in scientific journals, conference proceedings and miscellaneous volumes, and the editor (or co-editor) of 4 volumes of conference proceedings and miscellaneous studies.

Presentations

Հայերեն

Զեկույց-դասախոսություն․ «Հարավային Կովկաս՝ առաջավորասիական հնագիտության նոր սահմանը. Իտալա-վրացական «Շիդա Քարթլիի հնագիտական ծրագրի» վերջին հետազոտությունները»

Ռոման Հովսեփյան — Tue, 24 Oct 2017 07:06:31 +0000

Tue, 10/24/2017 - 18:00 to 19:00

Դասախոսությունը կներկայացնի Վրաստանի Շիդա Քարթլի մարզում իրականացվող վրաց-իտալական համատեղ հնագիտական ծրագրի արդյունքները՝ Առաջավոր Ասիա-Հարավային Կովկաս հնագույն փոխհարաբերությունների համատեքստում: Մասնավորապես Արադետիս Օրգորայում և Խաշուրի Նացագորայում իրականացվող վերջին պեղումների արդյունքնեը հնարավորություն են ստեղծում լրացնելու տեղական հասարակությունների զարգացման մասին առկա պատկերացումները՝ վաղ բրոնզից մինչև միջին և ուշ բրոնզի դարեր ընկած ժամանակահատվածում: Հատկապես կարևոր տվյալներ են ի հայտ եկել կուր-արաքսյան մշակույթի վերաբերյալ:

Ելենա Ռովան առաջավորասիական հնագիտության պրոֆեսոր է Վենետիկի Ca' Foscari համալսարանում: Նրա հետազոտությունների կիզակետում Առաջավոր Ասիայի հնագույն քաղաքակրթություններն են ուշ էնեոլիթի և բրոնզի դարերի ընթացքում (Ք.ա. IV-II հազ.)՝ հատկապես Հյուսիսային Միջագետք-Հարավային Կովկաս փոխհարաբերությունների համատեքստում: Նա դաշտային հետազոտություններ է իրականացրել Հյուսիսային Իրաքում (Թել Կարանա), Սիրիայում (Թել Լեյլան, Թել Բեյդար) և, սկսած 2009 թ., Վրաստանում (Նացարգորա, Օխերախեվի, Արադետիս Օրգորա):

Presentations

English

Դասախոսություն․ «Էպիկական երկվորյակներից մեկի հնագույն` բնիկ հայկական անվան վերականգնման և անձնանունների ստուգաբանության հարցերի շուրջ»

Ռոման Հովսեփյան — Sat, 21 Oct 2017 14:35:02 +0000

Mon, 10/23/2017 - 12:00 to 15:00

Հանդիպման առաջին մասում կներկայացվի ու կքննարկվի Վանաձորում հայագիտական կենտրոն-ինստիտուտ հիմնելու նախագիծը, իսկ երկրորդ մասը դասախոսություն է` «Էպիկական երկվորյակներից մեկի հնագույն` բնիկ հայկական անվան վերականգնման և անձնանունների ստուգաբանության հարցերի շուրջ» խորագրով:

Հրաչ Մարտիրոսյանն իր կրթությունը ստացել է Հայաստանում, այնուհետև Եվրոպայում` ուսումնասիրելով հնդեվրոպաբանություն ու համեմատական լեզվաբանություն։ Լեյդենի համալսարանի PhD է, աշխատել է նաև Ավստրիայի գիտությունների ակադեմիայում ու Միչիգանի համալսարանում, դասախոսել Օքսֆորդի, Քեմբրիջի, Սորբոնի, Միլանի, Պավիայի, Մոսկվայի և բազում այլ համալսարաններում։ Գրել է բնիկ հայկական ծագման բառամթերքի ստուգաբանական բառարան, իրանական ծագման անձնանունների ստուգաբանական բառարան, հայերենի պատմական հնչյունաբանություն ու ձևաբանություն և այլն։ Ակտիվ կերպով մասնակցում է Հայաստանի գիտակրթական կյանքին, իր ակտիվ մասնակցությունն է բերում Հայաստանյան գիտաժողովներին, Հայաստանում հինգ անգամ անցկացրել է հայագիտական արշավային դասընթացներ և այլն ։

Presentations